Kategori: Bilgi Felsefesi
16-18. yy. arasında matematik, fizik, astronomi, biyoloji (insan anatomisi dahil) ve kimyadaki gelişmelerin toplumun doğa hakkındaki görüşlerini değiştirmesine bilimsel devrim denir. Genellikle bilgi anlayışındaki değişimi kast etmek için kullanılır. …
Bir iddiayı temellendirmek için yapılan açıklamaya argüman adını vermiştik. Eğer argüman bir olguya dayanıyorsa buna kanıt denir. Argüman açıklamanın genel adıyken kanıt(delil ya da ispat) gerçekliğe işaret eden olgudur. …
Bilgi güncel sözlükte “isim, İnsan aklının erebileceği olgu, gerçek ve ilkelerin bütünü, bili, malumat.” tanımlanmıştır. Ancak bilgi iddiaları arasında fark olduğu ve farklı isimlere ihtiyaç duyulduğu açıktır. Öncelikle yanlış …
Bilgiye ulaşmanın kolaylaştığı bir bilgi çağında yaşıyoruz. Bununla birlikte yanlış bilginin yayılmasının da kolaylaştığını söyleyebiliriz. Kaynak değerlendirmesi bilgi kaynaklarının değerlendirililmesi, yani iyi-işe yarar olup olmadıklarının anlaşılması için gereklidir. Kaynak …
Doğruluk kuramı bir şeyi doğru kabul etmede neyi ölçüt alacağımıza dair açıklama çabasıdır. Hakikat teorisi, doğruluk teorisi(truth theory) olarak da bilinen bu açıklamalar çoktur ve çeşitlidir. Bir doğruluk teorisinin …
Bilim felsefesi bilimin yöntem, teori ve analizlerinin tanımlandığı ve değerlendirildiği bir tartışma alanıdır. Temel terimleri Bilim: Gerçeklerin bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ile üretilen düzenli bilgi …
Bu yazıda epistemolojinin temel sorularına, yani felsefedeki bilgi tartışmaları içinde merkezde yer alan üç soruya verilen cevapları kategorik şekilde dile getireceğiz. Bu şekilde kesin ayrımlar olmadığını ve yalnızca bu …
Epistemoloji nasıl biliyoruz sorusunu merkeze alan bilgi kuramı çalışmasıdır. Yunancada ‘kesin bilgi’ anlamına gelen episteme’ sözcüğünden almıştır. Doğrulanmamış yargılar için de ‘doksa’ (zan) terimini kullanırlar. Dünya hakkında ne kadar …
Sezgi Tanımı Britannica’ya göre çıkarım yapmaya veya gözlemlemeye gerek kalmayan bilgi edinme gücüdür. Wikipedia’ya göre kanıt ve bilinçli bir muhakeme olmadan, bilginin nasıl edinildiğine dair bir anlayış oluşturmadan bilgi …
Akıl anlama ve kavrama gücü olarak tanımlanmıştır. Bilinçli bir şekilde anlam oluşturma, gerçekleri kurma ve doğrulayabilme, seçenekleri muhakeme edebilme, mevcut ya da yeni bilgileri mantık bağları çerçevesinde yargılayabilme yetileri …
Duygu tanımı Duygu çevrenin etkisiyle oluşan zihinsel durumdur. Türkçede düşünce, uyarılma ve sezgi anlamlarında yanlışlıkla kullanılmakta ve kargaşa oluşmaktadır. İngilizce emotion karşılığı olan duygu bunlardan ayrıdır ve çoğunlukla sosyal …
Dünya düz mü? Sadece duyularımıza güvenirsek evet. Duyular yanıltıcı olabiliyor. Tarih boyunca insanlar bilfiil gördükleri şeyleri bile yanlış bilmişlerdir. Çünkü duyular da her öğrenme yolu gibi yanılır. Birkaç yüzyıldır …
Bilgi kuramı dersinin zorunlu olması planlanıyor. Bilgi kuramı bilginin kaynağı, sınırları ve tabiatıyla ilgilenen disiplinin adıdır. Kısaca nasıl biliyoruz? neyi bilebiliriz? soruları üzerine şekillenen bilgi sorgulamasıdır. Diğer derslere bilgiyi …
Herkes konuşur, konuşmadan önce düşünenler ise tanım yapar. Çünkü aynı kelimeden aynı şeyi anlamayız. Uzun tartışmaların sonunda “sen onu mu kast ediyorsun” diyerek tanımlara sarılırız. Halbuki işaretlerimiz olan kelimelerin …
Bilmek bilmediğini fark etmekle mümkündür. Bildiğini ve hedefine vardığını sanmak bilgiye ulaşmaya engeldir. Halkımızın ve geri kalmış halkların sorunu da bilmemek değil, fazla bilmektir. Herkes bildiğini sanır. Kimse kendinden …
Çevrenizi tam olarak anlamanız mümkün değildir. Her “şey” kendi anlamını tam olarak sadece kendinde taşır. Immanuel Kant’ın “kendinde şey” dediği bu anlayışa göre anlam şeyin kendindedir ve başkası tarafından …
İnsan öleceğinin farkındadır. Hem de sadece son anlarında değil, bütün ömür boyu ölümü tanır. İnsan ölümün bilincindedir. Öleceğini bilerek sever, sevilir, yaşatır, eser verir. Onun için var olmak fark …
Bilim Nedir Bilim deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgidir. içinde yaşadığımız hayatı açıklamaya çalışır. Varlığın nasıl olduğunu, neden meydana geldiğini araştırır. Olaylar üzerinde betimleme, açımlama …
Bilgi Nedir En genel tanımıyla: bir şeyin farkında olmak ya da onu anlamaktır. Bilginin, “kabullenme, onaylama” yeterliği olduğu da söylenmektedir.Bilgi edinme karmaşık bilişsel süreçler içerir. Algılama, iletişim, muhakeme(usavurma) gibi …
Cehalet, ya da cahillik: bilgisizlik halidir. İnsanın farkında olmama halini betimler. Genellikle bir aşağılama sıfatı olarak kullanılır. Gerçeklerden kaçan, gerçeği çarpıtan insanlara yakıştırılır. Bilmezlik, okumamışlık, bilgisizlik olarak da bilinir. …