Doğu Asya’da bir dizi dağ sıralanır. Tüm gezegenin, dünyanın tepesinde, bu puslu dağlarda Budist manastırları vardır. Bu manastırlarda karşılaşabileceğiniz en basit kıyafetleri giyinmiş keşişler vardır, çoğu zaman rahipler hiçbir şey yapmama çabası içindedirler. Hiçbir şeyin parçası olarak mandala da yaparlar.
Mandala… gerçekte ne anlama geldiğini veya ne anlama geldiğini kim bilebilir? Her şey bozulur, her nesne, hayat bozulur. Her şey yok edilir. Mandala da öyle.
Öncelikle, hiçbir şey bildiğimi iddia etmediğimi söylemeliyim. Bu sadece bana yansıyanın bir yansıması. Benim bakış açımdan, küçücük, küçük bir ekranı izleyerek gördüğüm şey.
Mandala, Hindu ve Budist kültürlerinden gelen bir sanat biçimidir. Temelde yaşamı ve evreni simgeleyen geometrik desenlerin çizilmesidir. Şahsen, bu etiketin bir dogmaya dönüşmesini engellemek için bir “yaşam sembolü” yerine “hayatta gördüklerimizin bir sembolü” diyebilirim. Ne Budistler ne de Batılılar hayatın ne olduğunu ve evrenin neye benzediğini bilmiyorlar. Sadece kendi gördüklerinin bir resmini vermeye çalışırlar, esasında ne olduğunu değil.
Budist rahipler bir mandala yaratırken etrafta toplanırlar ve evrenin grafik bir sembolünü çizmeye ve boyamaya başlarlar. Genellikle içinde daire bulunan bir kareden oluşur. Taraflarda sık sık tanrılar vardır. Şekillerin düzeni, armoni; varlığın birliğini, başka bir deyişle kozmosun düzenini kucaklamasına yardımcı olur. Şekil kaotik ama bir çeşit düzeni var. Renkli kumlarla yapıldığında, grafik, sanat eseri sonunda parçalanır. Kumlar karışır, evren yok edilir.
Bunu neden yapıyorlar? Biz işi ya da boş zaman uğraşını neden yapıyoruz? Bu bağlamda ne olduğunun bir ifadesidir. Bu, Budist geleneğinin bir ritüelidir. Tüm ritüeller gibi, ister hukuk mahkemesinde ister Hıristiyanlıkta olsun, ne yaptıklarını ve ne anlama geldiklerini temsil eder. Bağlamlarının özü, bir özet. Hepimiz ortak bir Mandala çalışma oyununa katılıyoruz. Sonra sonunda hepimiz mahvoluruz. Kimse hayatta kalmaz veya herkes geçer.
Mandala ile olan şey, kutsallıkla sunulmasıdır. Kutsal bir yönü var. Bir topluluk tarafından saygı görürlerse ve yararlı, pragmatik değeri nedeniyle saygı görürlerse işler kutsal hale gelir. Tüm kutsallar bir zamanlar yararlı bilgilerdi, çoğu hala işlevseldir. Genellikle temel, kısa ifadelerdir. Diğer geleneklerin diğer ritüellerine benzer şekilde, mandala bize Budizm ve onun yaşam tarzını anlatır.
Rahipler şekilleri zarif bir şekilde çizip boyarlar. Görmek isteyeceğiniz bir gösteri. Rahiplerin ciddiyeti, dindarlığı hayret vericidir. Tamamlanması günler ve yok edilmesi birkaç dakika sürer. Beyhude olduğunun tamamen farkındalar. Asıl amaç beyhude olmaktır aslında. Budizmin somutlaşmış halidir.
Bu yapıtta Budizm’in temel ilkelerini gözlemleyebiliriz. Şöyle ki, Dört Yüce Gerçek,
- Hayat acı çekmektir, kaçınılmaz olarak acı çekeceksiniz. Bunu bilinçli yapın.
- Acının arkasında bir sebep vardır, bu arzudur.
- Bu acıyı arzuya son vererek bitirebilirsiniz.
- Bitirmenin yolu, temelde doğru eylem olan sekiz katlı yoldur.
Tamamlandıktan hemen sonra bir aracı yok etmenin ne kadar dayanılmaz olduğunu görüyorsunuz, yine de bu hayatta yapmanız gereken şey bu. Sadece zanaat değil, sanatçı da yok edilecek. Yok edileceksin. İdeal, statik dünyan sadece kafanın içinde. Dış dünya, hepsi geçicidir. Bu dünya silinecek.
Shiva onu yok edecek çünkü ilk başta yaratıldı ve Vishnu onu yok etmek için yarattı. Bu kültürün özü budur ve Mandala bir tezahürdür, bu çıkmazın bir yansımasıdır.
Sonunda, kumlar genellikle bir nehre dökülür. Model, bağlantılı yapı evren, söküm ise ölümdü. Nehre dökülmek, yolculuğa farklı bir boyutta devam etmeyi simgeliyor. Nehir, varlığın devamı, değişimi ve birliğidir.
Benim gördüğüm kadarıyla mandala’nın mesajı şudur: Yaşamla bağlantılı olarak ölüm vardır ve işle ilgili olarak oyun vardır. Arzu acı çekmektir ve çözüm “tutunmamak, saplanmamaktır.”
Saplanmamak için önce süreksizliği fark etmelisiniz, “sen” in tutunabileceği hiçbir şey yoktur.
https://www.dmy.info/en/why-do-monks-make-and-destroy-mandala/ adresindeki yazının makine yardımıyla çevirisidir.