Etiket: ahlak
Aristoteles duyuların bilgisine önem vererek felsefeyi bilime kazandıran ve endüstri çağına kadar da akla güveni simgeleyen büyük bir filozoftur. Bilgiyi önemserken değerleri arka planda bırakmamıştır. Hatta değer ve bilgi …
Değer çalışması ya da aksiyoloji, estetik ve etik gibi insani değerlere, kabullere dayanan bilgileri konu alır. Metafizik ve bilgi gibi iki ana alandan sonra Platon’un değer anlayışını (etik ve …
Felsefe dersinde tahtada “üzerimdeki yıldızlı gök ve içimdeki ahlak yasası” yazar. Öğretmen: Immanuel Kant’ın mezar taşında yazan bu ifadedeki gibi her davranış evrensel bir yasa olacakmış gibi eylenmelidir. Ona …
Ahlak felsefesi ya da felsefedeki adıyla etik “nasıl davranmalı” sorusunu merkeze alarak ahlakın ve davranışın temel ilkelerini tartışan felsefe dalıdır. Temel Terimleri Özgürlük: insanın kendi seçimleriyle davranabilmesidir. Sorumluluk: insanın …
Yürürken bir havuzun yanından geçiyorsunuz. Havuzda bir çocuk var ve boğulmak üzere. Havuza atlayıp çocuğu kurtarır mısınız? Kurtarırsanız ıslanacaksınız ve kıyafetlerinizi değiştirmek için eve gitmeniz gerekecek. İşleriniz aksayacak. Çocuğu …
Beş kişi kazada ölmesin diye bir kişiyi öldürür müydünüz? Tramvay İkilemi bu soruya odaklanan ve 1967’de Philippa Foot tarafından gündeme getirilen bir düşünce deneyidir. Farklı kişilerce ve farklı bakış …
Anlamı Mutluluk isteklere ulaşma durumudur. Zihinsel ve duygusal bir yeterlik halidir. Anlamı üzerine çok çeşitli düşünceler mevcuttur. Asgari tanım olarak “ulaşmış olmayı” kabul edebiliriz. Mutlu olmak çoğu zaman beklentiler …
Beklediğiniz hizmetin karşılığını vereceksiniz, ama hizmet bulamıyorsunuz. Belki hastanız var, belki hayati bir nesneye ihtiyaç duyuyorsunuz; ama karşınızda muhatap bulamıyorsunuz. Görevli memur var diyelim. Görevliye işinizi halletmek için avuç …
Öyle etik bağlamda nitelemeler yapmazlardı. Kant ahlakı karşısında Aristoteles’inkini konumlandırma gayeleri yoktu. Değerin ne olduğunu sorgulamak içlerinden gelmezdi. Aksiyoloji değildi dertleri, ama bir şeye değer atfetmeye ihtiyaç duymuşlardı. Namuslu …
Namık Kemal’in düşüncelerini tahlil etmeye devam ediyoruz. Felsefe açısından Kemal’i ele almamızın sebebi batı felsefesini Türk toplumuna uyarlamasıdır. Onda Rousseau ve Montesquieu etkilerinin İslami bir çerçevede sentezlenmiş olması konuyu …
Dünya batının yaşam tarzını benimsedi. Avrupa’dan çıkıp bütün dünyayı saran bu yaşam tarzı yalnızca tüketmek üzerine kurulu. Aslında onlar bu yapının zirvesi. Temelde hepimizden parçalar var. Hepimizin gayretiyle insan üreten …
Kibir, kendini başkalarından üstün görmektir. Başkalarını beğenmeme ve kendini diğerlerinin üstünde görme davranışıdır. Bir davranış olarak dışarıya yansımayabilir. İnsan kendi içinde gizli bir büyüklenme hissine sahip olabilir. Bu his zaten genellikle …
İnanç hakkında kesin bir tanım yoktur. İnanmak kısaca doğru olduğunu sanmaktır. Bir kişinin bir şeyin gerçek olduğunu onaylamasıdır. İnanç: bir düşünceye bağlı bulunma; güven duygusu; görüş, öğreti; din, akide, …
Platon Devlet adlı eserinde bir öykü ile ahlak ve adalet anlayışını örnekler. Gyges, Lidya kralının hizmetinde bir çobandır. Günün birinde bir kasırga veya deprem yüzünden yer çatlar ve hayvanların …
Yozlaşma Nedir Felsefe merak etmek ve sorgulamaktır. Bu tanım herkes için geçerli olmayabilir, ancak bu taraftan öyle anlaşılıyor. Bu tanımıyla hareket edersek, felsefenin tekrarlanamayan bir eylem olduğunu söylemeliyiz. Bir felsefeyi …
Empati duyusal ya da kurgusal bir varlık tarafından yaşanan duyguları tanıma yeterliliğidir. Kökeni: İngilizce empathy içinde duyma & Eski Yunanca én iç + páthos his, duygu. İngilizce sözcük Almanca Einfühlung- çevirisi olarak …
Tanım Güncel sözlükte merhamet nedir?: Bir kimsenin veya bir başka canlının karşılaştığı kötü durumdan dolayı duyulan üzüntü olarak tanımlanmıştır. Arapça rahima رحم merhamet etti, kucakladı, şefkat gösterdi sözcüğünden gelir. Türkçe karşılığı olan acımak: Eski Türkçe açın- 1. …
İyilik Tanımı İyilik ne demektir? Genellikle zıttı olan “kötülük” ile akla gelir. İyiliği düşünen filozoflar iki olguyu birlikte değerlendirir. Bazıları iyiliğin olabilmesi için kötülüğün gerekli olduğunu ileri sürer. Bu …
Erdem(İngilizce virtue, Latince, virtus, Yunanca ἀρετή “arete) 1. Ahlakça övülen, iyi olma, alçak gönüllülük, yiğitlik, doğruluk gibi niteliklerin genel adı, fazilet 2. felsefede İnsanın ruhsal olgunluğu. Felsefi olarak 1. İstencin ahlaksal iyiye yönelmesi. 2. İnsanın tinsel ve …
Osmanlı’da Felsefe için bakınız: dmy.info/osmanlida-felsefe/ Kısaca Türkiye’de Felsefe Çalışmaları Türkiye’de felsefe çalışmaları yazısı: Türkiye Cumhuriyeti’nde yapılan çalışmalar ile sınırlıdır. Felsefenin doğduğu bu topraklarda, 2500 yıl sonraki felsefe çabalarını irdeleyeceğiz. Ne …
Ahlak Nedir Ahlak, moralite ya da aktöre güncel anlamda: toplum içinde kişilerin uydukları davranış biçimleri ve kurallardır. Tarafsız ve genel bir ifadeyle iyi ve kötü arasındaki niyet, karar ve etkinlik …
Kötülük Nedir Kötülük, Şer, Fenalık ya da Kemlik 1. İstenilen, beğenilen nitelikte olmayan, hoşa gitmeyen, fena, iyi karşıtı 2. Zararlı, tehlikeli 3. Korku, endişe veren 4. Kaba ve kırıcı 5. Kişi veya toplum üzerinde olumsuz etkileri …
Tevazu nedir? eş anlamlısı Alçak gönüllülük güncel sözlükte: Kendi değerini olduğundan aşağı göstermek, başkalarını küçük görmemektir. Mütevazı, alçak gönüllü ise: bu özelliğe sahip büyüklenmeyen (kimse) demektir. Kökenbilimsel sözlükte: Arapça- Va z(d) وضع aşağı …
Felsefe Nedir? →Felsefe Yapmak Nedir?→Neye yarar?→ Gerekli midir? Merhamet→ Hikmet→ Filozof Nedir? ← Erdem ← İyilik Felsefe Tarihi— Felsefeye Giriş— Sözlük